Kontrola pracownika na L4, zwolnieniu lekarskim
Jeśli chcesz wiedzieć, kto, kiedy i dlaczego, może przeprowadzić kontrolę prawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego, przeczytaj ten artykuł do końca. Kontrola pracownika na L4, na tym się skupimy w tym artykule.
Czy pracodawca może skontrolować L4?
Dowiemy się tego z art. 92 kodeksu pracy, opisującego sytuacje niezdolności do pracy. Do przeprowadzenia kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich upoważniona jest każda osoba, wypłacająca wynagrodzenie za czas choroby.
Czemu służy kontrola zwolnienia lekarskiego?
Kontrolę zwolnień lekarskich przeprowadza się w celu potwierdzenia lub zaprzeczenia występowania przyczyny nieobecności. Zazwyczaj wiąże się to, z podejrzeniem pracy dla innego pracodawcy. Warto pamiętać, iż zwolnienie lekarskie nie jest rodzajem urlopu wypoczynkowego. Wykorzystywanie niezgodnie z jego przeznaczeniem, wiąże się z poważnymi konsekwencjami, w tym pieniężnymi.
Kto może skontrolować pracownika na zwolnieniu lekarskim?
Wiele kontroli wykorzystywania zwolnień lekarskich pracodawca przeprowadza osobiście. Może ją też zlecić upoważnionemu pracownikowi, a nawet podmiotowi zewnętrznemu, z którym ustalono zakres i cel przetwarzania danych osobowych. Wówczas kontrolujący ma obowiązek okazać dokument potwierdzający tożsamość i imienne upoważnienie. W przypadku kontroli prawidłowości wykorzystania L4 przez osobę spoza firmy przetwarzane są dane osobowe, których administratorem nadal pozostaje pracodawca.
Kiedy możliwa jest kontrola pracownika na l4 przez pracodawcę i ZUS?
Każdy okres niezdolności do pracy może zostać sprawdzony. Pracodawcy najczęściej kontrolują świadczenie pracy na rzecz innego podmiotu.
W przypadku firm zatrudniających powyżej 20 osób lub podejrzenia naruszenia przepisów o świadczeniach pieniężnych należnych za zwolnienie lekarskie może skontrolować Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Jeżeli przedsiębiorstwo liczy mniej pracowników, ZUS może sprawdzić zwolnienie jedynie na wniosek pracodawcy.
Jak kontrolować pracownika na zwolnieniu lekarskim?
Zasady przeprowadzania kontroli zwolnień, jak i postępowania pracownika, który z powodu choroby nie pełni obowiązków, określają przepisy rozporządzenia ministra pracy. Sprawdzone może zostać czy:
pracownik, przebywający na zwolnieniu wykonuje pracę zarobkową na rzecz innego pracodawcy, także na podstawie umowy zlecenia,
wykorzystuje zwolnienie właściwie, tj., czy stosuje wskazania lekarskie.
Rodzice mogą skorzystać ze specjalnego trybu wystawiania zaświadczeń lekarskich z powodu choroby dziecka. Wówczas dochodzi do sprawdzenia konieczności sprawowania opieki nad małoletnim przez tę osobę. Zwolnienie lekarskie na dziecko może zostać podważone, jeśli jest możliwość dzielenia opieki na więcej osób.
Kiedy podejrzewa się, lekarz mógł wydać zwolnienie niezgodnie z przepisami, można dokonać formalnej kontroli zaświadczeń lekarskich.
Gdzie może się odbyć kontrola chorego pracownika?
Ze względu na różne rodzaje zwolnień lekarskich są różne sposoby kontroli prawidłowości wykorzystywania tychże. Zarówno pracodawca, jak i Zakład Ubezpieczeń Społecznych może sprawdzić na:
w miejscu pracy lub w miejscu prowadzenia działalności pozarolniczej,
w miejscu zamieszkania,
w miejscu stałego pobytu,
miejscu czasowego pobytu,
w innym, ustalonym miejscu.
Zasady postępowania w okresie orzeczonej niezdolności do pracy określa zwolnienie lekarskie.
Czy można uzasadnić nieobecność podczas kontroli l4?
Przeprowadzania kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy nie trzeba zgłaszać pracownikowi. Z tego powodu zdarza się, że sprawdzany przebywa poza domem. Co zrobić? Kontrolę należy ponowić i wyjaśnić nieobecność pracownika. Mogła ona wynikać z wizyty u lekarza. Wówczas o stwierdzenie nieprawidłowego wykorzystywania zwolnienia lekarskiego przedsiębiorcy proszą Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Kontrola zwolnienia lekarskiego przez pracodawcę — jak potwierdzić nieprawidłowości?
W celu wykazania, że przeprowadzenie kontroli prawidłowości wykorzystania zwolnienia lekarskiego, sporządza się protokół opisany w załączniku 2 do rozporządzenia z dnia 27 lipca 1999 r. Zawiera on opis nieprawidłowości w wykorzystywaniu zwolnienia lekarskiego od pracy. Pracownik, który nie zgadza się z wynikiem kontroli, ma prawo wpisać w protokół swoje uwagi i wyjaśnienia. Opinie zawarte w dokumencie są podstawą do tego, aby wstrzymać zasiłek chorobowy. Protokół jest potwierdzeniem kontroli formalnej i musi być opatrzony podpisami obu stron.
Nie było mnie w domu podczas kontroli ZUS — co robić?
ZUS i pracodawca mogą skontrolować pracownika zarówno w miejscu zamieszkania, jak i innych lokalizacjach. Jeżeli sprawdzający nie zastanie pracownika, to należy złożyć pisemne wyjaśnienie nieobecności. Pismo również musi zawierać podstawowe dane osobowe oraz daty sporządzenia dokumentu.
Kontrola ZUS l4 chodzące — jak uzasadnić nieobecność w domu?
Uznanym powodem naszej nieobecności podczas kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich, może być zaświadczenie lekarskie, paragon ze sklepu lub apteki oraz karta leczenia szpitalnego. Jeśli poparte tymi dowodami wyjaśnienia pracownika zostaną uznane za zasadne; to nie zostaną wyciągnięte konsekwencje nieprawidłowego wykorzystania zwolnienia. W przeciwnym wypadku można spodziewać się ponownej kontroli z ZUS-u. W ostateczności przeprowadzenia postępowania sądowego, jeśli stanowiska ZUS i pracownika pozostaną rozbieżne.
Zwolnienie lekarskie sprawdzenie pracownika — fakty i mity
Na temat tego, jak powinno przebiegać zwolnienie lekarskie, jest wiele teorii. Co jest prawdą, a co mitem?
Jeśli na druku zwolnienia, mam napisane „chory może chodzić”, oznacza to, iż mogę wychodzić z domu dość regularnie. MIT — uznawanymi rodzajami wyjścia z domu, są te, po podstawowe zakupy, do lekarza, czy na rehabilitację.
Zapis „chory musi leżeć” NIE OZNACZA konieczności stałego pozostawania w łóżku. Zwłaszcza, w sytuacji osób prowadzących jednoosobowe gospodarstwo domowe. Dopuszczalne jest wychodzenie z domu, w celach określonych powyżej, to jest wyjścia po zakupy, na rehabilitację lub do lekarza.
Jeśli skrócę czas zwolnienia i szybciej wrócę do pracy, pracodawca odbierze to pozytywnie. NIEKONIECZNIE, może to oznaczać kłopoty dla przedsiębiorcy. ZUS może założyć, iż nie chce on płacić składek i sugeruje pracownikowi szybszy powrót do pracy. O skrócenie czasu trwania zwolnienia, można poprosić lekarza prowadzącego lub lekarza orzecznika.
Kolejnym popularnym MITEM jest opinia, iż po 33 dniach zwolnienie chorobowe nie generuje kosztów dla pracodawcy. Nie ma obowiązku wypłacania premii dla pracownika, jeśli jest to wpisane w regulaminie. Nadal są koszty, znalezienia zastępstwa lub wdrożenia nadgodzin.
Istnieje przekonanie, iż zwolnień wydawanych przez lekarza psychiatry, nie wolno kontrolować. To również MIT. Nie istnieją żadne podstawy prawne, aby kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od psychiatry nie przeprowadzać. Trudnością może być złożoność chorób psychicznych, a co za tym idzie możliwość określenia, co w sytuacji danej osoby, jest normą, a co nie.
Prawdą jest natomiast, że:
przez pierwsze 33 dni kontrola prawidłowości zwolnienia lekarskiego jest obowiązkiem wyłącznie pracodawcy.
Kontrola z ZUS — zwolnienie z powodu choroby i zasiłek chorobowy
Decyzje w sprawie nabycia uprawnień do zasiłku chorobowego wydaje ZUS. W przypadku kontroli, przeprowadzonej przez pracodawcę, zarówno przedsiębiorca, jak i pracownik mogą złożyć wniosek o wydanie decyzji. Osoba, chcąca otrzymywać z powodu choroby zasiłek chorobowy, może też odwołać się od decyzji ZUS. Ma na to 30 dni. Odwołanie może mieć formę pisemną lub ustną, złożoną w oddziale Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Konsekwencje nieprawidłowego wykorzystania zwolnienia lekarskiego
Jeśli kontrola prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich przeprowadzona przez pracodawcę lub ZUS, potwierdzi wątpliwości pracodawcy co do tego, że pracownik nie wykorzystuje zwolnienia lekarskiego zgodnie z przeznaczeniem, należy liczyć się z problemami.
Konsekwencje nieprawidłowego wykorzystywania zwolnienia są przede wszystkim pieniężne. Pracownik, który nie przestrzega zaleceń lekarza lub pracuje dla innego podmiotu, także na podstawie umowy o dzieło, traci prawo do zasiłku chorobowego. Wstrzymane zostaje też świadczenie rehabilitacyjne. Wtedy jesteśmy zobowiązani, do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia, na wskazany przez Zakład nr konta bankowego.
Czy ZUS sprawdza w weekendy?
Żaden przepis nie zabrania kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień w weekendy i inne dni wolne od pracy. W świetle prawa ZUS może nas zatem wtedy sprawdzić. W praktyce dzieje się to rzadko. Zakład w te dni nie pracuje i taka kontrola jest w związku z tym mało prawdopodobna.
Jak wygląda kontrola z ZUS na L4? Kwestie formalne
Podczas naszego przebywania na zwolnieniu lekarskim Zakład Ubezpieczeń Społecznych od 5 października 2021 dysponuje nowym narzędziem kontroli. A jest nim możliwość, wysłania nas do lekarza orzecznika lub lekarza konsultanta. Celem sprawdzenia, czy faktycznie jesteśmy chorzy.
Zawiadomienie o terminie badania ZUS wysyła na nasz adres e-mail, który musi być wpisany do bazy adresów elektronicznych lub pocztą tradycyjną. Termin ten może zostać podany bezpośrednio przez pracownika ZUS.
Godziny kontroli ZUS
Przeprowadzenie kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego możliwe jest w każdym momencie trwania niezdolności do pracy. Najczęściej jednak kontrole odbywają się w dni powszednie, w godzinach 7:00-15.00, bo wtedy też pracuje ZUS.
Podsumowanie: kontrola mająca na celu sprawdzenie, czy okres objęty zwolnieniem lekarskim wykorzystujemy zgodnie z jego przeznaczeniem, może mieć miejsce na wniosek pracodawcy lub ZUS-u. Najczęściej sprawdza się, czy pracownik nie wykonuje pracy zarobkowej, ale też zasadność zaświadczeń lekarskich.